(dawno go nie było)

Pisze do Kalwisjusza nieoceniony Pliniusz Młodszy, przełom I i II w n.e. 
(List III 1, cyt. za L. Winniczuk)

Nie wiem, czy spędziłem kiedyś czas równie przyjemnie, jak niedawno podczas pobytu u Westricjusza Spurinny, i to do tego stopnia, że nie chciałbym w starości — o ile będzie mi dane starości doczekać — brać sobie za wzór nikogo innego. Trudno bowiem o bardziej ustalony tryb życia. A mnie odpowiada — podobnie jak ustalony bieg ciał niebieskich — systematyczny tryb życia, zwłaszcza u ludzi starszych. Ludzie w młodszym wieku mogą sobie pozwolić na życie nieco swobodniejsze i bardziej burzliwe; w życiu ludzi starych wszystko powinno być pełne spokoju i systematyczności: na zapobiegliwość — już za późno, a ubieganie się o urzędy — wprost nie przystoi.
Tej zasady Spurinna przestrzega jak najściślej; co więcej, nawet sprawy drobne (drobne — o ile nie powtarzałyby się codziennie) — załatwia według pewnego ustalonego porządku tak, jakby toczyły się kołem. Rano pracuje leżąc na sofie, o godzinie drugiej (tj. ok. 7.00 rano, przyp. rl) każe sobie podać obuwie i odbywa przechadzkę na przestrzeni 3000 kroków (4,5 km), wpływa to dobrze na ogólne samopoczucie i na stan fizyczny. Jeżeli są jacyś znajomi, prowadzi się rozmowy na poważne tematy; jeżeli nie ma nikogo, lektor czyta mu książkę, niekiedy robi to także w obecności znajomych, o ile im to odpowiada. Następnie odpoczywa, i znowu książka albo rozmowa — cenniejsza od lektury! Wkrótce potem wsiada do powozu...

Czyż nie przyjemnie?

31 marca zmarł w wieku 87 lat Imre Kertesz, laureat Narody Nobla w dziedzinie literatury za książkę "Los utracony". O sobie w Auschwitz. Kto myśłi, że o obozach nazistowskich powiedziano i napisano wszystko, a nie zna "Losu", niech tę książkę przeczyta. To przyczynek do pewnej dyskusji, w czasie której ktoś wyraził pogląd, że "holocaustu jest ostatnio w kulturze aż nadto". Nigdy nadto, panie kolego (pomijam oczywiście "holocaust business", który jest odrażający).
Napisał Kertesz jeszcze osiem książek, ja niestety znam tę jedną.

Czy okres świąt sprzyja czytaniu? Czasem tak, czasem nie. Jeśli akurat tak, to polecam książeczkę Stanisława Tekielego "Burdubasta albo skapcaniały osioł, czyli łacina dla snobów".
Z tej ksiązki dowiedziałem się np., że góralska okowita pochodzi od łac. aqua vita. A nazwa whisky idzie od staroirlandzkiego usice bethu, czyli także "wody życia". Ale, co najciekawsze, nazwa Wisła idzie od tej uisce, co przyniesione było przez wędrujących Celtów. Ale wody z Wisły nie pijcie, i w święta, i w ogóle. Wesołych! 
PS. Nasza wymowa słów łacińskich pochodzi od twardej wymowy Niemców. A podobno Rzymianie mówili inaczej. Nie cezar  (Caesar) ale  k a j z a r. Nie "wice wersa" (vice versa) ale "łike łersa". Skąd  to wiemy? Z greckiej transkrypcji. Por. np. "kajzarejon" dla nazwania świątyni ku czci cezara/ów. I tak już mówią współcześni łacinnicy. 

(na fotografii okładka drugiej części - "Burdubasta bis").

 W Rzeszowie od 20 lat wydają w środowisku uniwersyteckim pismo literackie "Fraza", którego    jestem - dzięki uprzejmości redaktorów, głównie szefowej, prof. Magdy Rabizo-Birek -  jednym z  autorów. Drukują tam sporo prozy i poezji zza wschodnich granic RP. Cóż, doszło do tego, że      Fraza walczy o przeżycie. 3majcie ze mną kciuki, by przetrwała.                                                   

Pomnij jednak na Stwórcę swego w dniach swej młodości,
zanim jeszcze nadejdą dni niedoli
i przyjdą lata, o których powiesz:
«Nie mam w nich upodobania»;
zanim zaćmi się słońce i światło,
i księżyc, i gwiazdy,
i chmury powrócą po deszczu;
w czasie, gdy trząść się będą stróże domu,
i uginać się będą silni mężowie,
i będą ustawały [kobiety] mielące, bo ich ubędzie,
i zaćmią się patrzące w oknach;
 i zamkną się drzwi na ulicę,
podczas gdy łoskot młyna przycichnie
i podniesie się do głosu ptaka,
i wszystkie śpiewy przymilkną;
odczuwać się nawet będzie lęk przed wyżyną
i strach na drodze;
i drzewo migdałowe zakwitnie,
i ociężałą stanie się szarańcza,
i pękać będą kapary;
bo zdążać będzie człowiek do swego wiecznego domu
i kręcić się już będą po ulicy płaczki;
zanim się przerwie srebrny sznur
i stłucze się czara złota,
i dzban się rozbije u źródła,
i w studnię kołowrót złamany wpadnie;
i wróci się proch do ziemi, tak jak nią był,
a duch powróci do Boga, który go dał.

Marność nad marnościami - powiada Kohelet -
wszystko marność.